قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) مفهومی مرتبط با فناوری بلاکچین هستند که توسط اتریوم (Ethereum) به وجود آمده‌اند. قراردادهای هوشمند برنامه‌های کامپیوتری هستند که به صورت خودکار و بدون دخالت انسانی، شرایط یا تعهدات را تعیین و اجرا می‌کنند. این قراردادها توسط برنامه‌نویسان ایجاد می‌شوند و بر روی بلاکچین ذخیره می‌شوند.
اصلی‌ترین ویژگی قراردادهای هوشمند اجرای خودکار آنها بر اساس شرایط تعیین‌شده است. به این معنا که هرگاه شرایط مقرر شده در قرارداد برآورده شود، اجرای خودکار و بدون نیاز به دخالت انسانی انجام می‌شود. این ویژگی باعث ایجاد قطعیت و اعتماد بین طرفین قرارداد می‌شود، زیرا هر کدام می‌توانند به سادگی نتیجه اجرای قرارداد را پیش‌بینی کنند.
از دیگر ویژگی‌های مهم قراردادهای هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. غیرمتمرکز بودن: قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین ذخیره و اجرا می‌شوند که به معنای عدم وابستگی به یک مؤسسه مرکزی یا سازمانی است. همه اطلاعات قرارداد به طور متن‌باز در شبکه موجود هستند و هرکسی می‌تواند آنها را مشاهده کند.
2. امنیت: قراردادهای هوشمند با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری اطلاعات و تراکنش‌ها را امن می‌کنند. این باعث می‌شود هیچ فرد یا نهادی نتواند اطلاعات قرارداد را تغییر یا تحت تأثیر قرار دهد.
3. شفافیت: از آنجا که قراردادهای هوشمند در بلاکچین ذخیره می‌شوند و تمام تراکنش‌ها به صورت علنی قابل مشاهده هستند، بدین ترتیب شفافیت بالایی در فرآیند اجرای قراردادها فراهم می‌شود.
4. هزینه کمتر: اجرای قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین هزینه‌های کمتری نسبت به اجرای قراردادهای سنترال‌مایزد دارد. این به علت حذف واسطه‌ها و کاهش نیاز به هزینه‌های مدیریتی مرتبط با آنهاست.
5. انعطاف‌پذیری: قراردادهای هوشمند به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهد تا شرایط و قوانین مورد نیاز خود را در قراردادها پیاده‌سازی کنند. این امکان را فراهم می‌کند که قراردادها به میزان بیشتری در زمینه‌های مختلف از جمله مالی، عقاری، امنیتی و غیره استفاده شوند.
استفاده از قراردادهای هوشمند در ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین امکان ایجاد انواع کاربردهای جدید و نوآورانه را در بسیاری از صنایع فراهم می‌کند و بهبود‌های چشم‌گیری در حوزه‌های مختلف را به همراه دارد.
اصلی‌ترین ویژگی قراردادهای هوشمند اجرای خودکار آنها بر اساس شرایط تعیین‌شده است. به این معنا که هرگاه شرایط مقرر شده در قرارداد برآورده شود، اجرای خودکار و بدون نیاز به دخالت انسانی انجام می‌شود. این ویژگی باعث ایجاد قطعیت و اعتماد بین طرفین قرارداد می‌شود، زیرا هر کدام می‌توانند به سادگی نتیجه اجرای قرارداد را پیش‌بینی کنند.
از دیگر ویژگی‌های مهم قراردادهای هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. غیرمتمرکز بودن: قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین ذخیره و اجرا می‌شوند که به معنای عدم وابستگی به یک مؤسسه مرکزی یا سازمانی است. همه اطلاعات قرارداد به طور متن‌باز در شبکه موجود هستند و هرکسی می‌تواند آنها را مشاهده کند.
2. امنیت: قراردادهای هوشمند با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری اطلاعات و تراکنش‌ها را امن می‌کنند. این باعث می‌شود هیچ فرد یا نهادی نتواند اطلاعات قرارداد را تغییر یا تحت تأثیر قرار دهد.
3. شفافیت: از آنجا که قراردادهای هوشمند در بلاکچین ذخیره می‌شوند و تمام تراکنش‌ها به صورت علنی قابل مشاهده هستند، بدین ترتیب شفافیت بالایی در فرآیند اجرای قراردادها فراهم می‌شود.
4. هزینه کمتر: اجرای قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین هزینه‌های کمتری نسبت به اجرای قراردادهای سنترال‌مایزد دارد. این به علت حذف واسطه‌ها و کاهش نیاز به هزینه‌های مدیریتی مرتبط با آنهاست.
5. انعطاف‌پذیری: قراردادهای هوشمند به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهد تا شرایط و قوانین مورد نیاز خود را در قراردادها پیاده‌سازی کنند. این امکان را فراهم می‌کند که قراردادها به میزان بیشتری در زمینه‌های مختلف از جمله مالی، عقاری، امنیتی و غیره استفاده شوند.
استفاده از قراردادهای هوشمند در ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین امکان ایجاد انواع کاربردهای جدید و نوآورانه را در بسیاری از صنایع فراهم می‌کند و بهبود‌های چشم‌گیری در حوزه‌های مختلف را به همراه دارد.